Geen ring, geen financiering, alsnog een ware zegening
Jos weet waar hij voor staat
De stallen zijn nu in redelijk goede staat, al komt er nog wat groot onderhoud aan te pas de komende jaren. Het is wat krap, maar Jos komt rond en draait geen rode cijfers. De stallen zijn op dit moment continu verhuurd en goed gevuld op basis van vaste contracten. Ook heeft hij niet onverdienstelijk nog land verpacht en ontvangt wat subsidies. Op dit moment ziet het ernaar uit dat dit allemaal zo kan blijven doordraaien en dat hij op termijn langzaamaan weer zijn oude winsten kan halen, van toen het bedrijf voor zijn scheiding nog heel succesvol was. Niets wijst er momenteel op dat dit onmogelijk zal zijn. Het een en ander is namelijk contractueel overeengekomen en hij trekt het allemaal met zijn personeel. Jos weet als boer waar hij voor staat. Daarnaast is hij ook fysiek en emotioneel aan de beterende hand en zijn er geen problemen te verwachten. Sterker nog, Jos heeft zelfs al een aantal aanbiedingen voor zijn stallen van huurders die hem beter willen betalen.
Drie generaties lang lucratief
Je zult nu net als ik denken dat de continuïteit van deze mooie melkveehouderij, die overigens al drie generaties lang succesvol en bijzonder lucratief heeft geboert, wel snor zit. Desalniettemin belt Jos me dus teneinde raad op. Na hem wat te hebben laten uitrazen en zijn paniek te laten ventileren begrijp ik het grote probleem.
Einde oefening door naar nulpunt rekenen
Zijn bank en accountant zien het compleet anders en zijn sterk intern gericht. Zij zien niets dan beren op de weg en rekenen de cijfers naar een nulpunt. Boer Willemsen heeft zelf weinig kaas gegeten van het financiële en juridische stuk. Dat zijn vrouw, die zo goed als de hele administratie verzorgde, hem heeft verlaten, doet zijn zelfvertrouwen op dit vlak al helemaal geen goed. Er is eigenlijk geen goede vervanging op dit moment. Het komt erop neer dat zowel zijn contactpersoon bij de bank alsook zijn accountmanager bij zijn, volgens eigen zeggen alsmaar duurder wordend accountantskantoor, geen heil zien in nieuwe investeringen in de essentiële luchtwasser. Ze vinden de huidige huurder onbetrouwbaar op basis van een situatie die ooit lang geleden heeft gespeeld en momenteel niet eens aan de orde is. Beiden komen er vanuit de huidige tussentijdse cijfers die ze naast de cijfers van de afgelopen twee, dus niet representatieve, magere coronajaren leggen, op uit dat de aflossingscapaciteit onvoldoende is om de luchtwasser te financieren en zien ook de toekomst onzeker in. Zonder de luchtwasser wordt de reeds onder voorbehoud verstrekte vergunning voor dit bedrijf alsnog op korte termijn ingetrokken. Dat betekent dus voor melkveehouder Willemsen einde oefening.
Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet
Dat, terwijl ík simpelweg een gedreven ondernemer zie en ervaar, die na een moeilijke periode in alle positiviteit zijn levenskracht wil hervatten, volledig de regie over zijn leven neemt en de schouders eronder zet. Wát een kracht! Maar dat niet alleen. Ik zie ook een florerend bedrijf, eveneens herstellende van een moeizame tijd, maar vol potentie en mogelijkheden, met een solide basis en oerdegelijke, niet uit te vagen, noch te verwaarlozen roots!
Wat ik dan ook persoonlijk niet kan begrijpen, als ik dit verhaal weer hoor, is het gemak waarmee een dergelijk besluit wordt gemaakt, hoe kort door de bocht dit wordt medegedeeld en hoe koud het op je dak valt. Voor wat persoonlijke betrokkenheid blijkt geen ruimte meer binnen de huidige professionalisering, welke ze ook wel “kwaliteitsverbetering” noemen. Je krijgt een no go en het lijkt wel alsof de personen waar je op moet kunnen bouwen in dit geval, de deskundigen en zij die zich uitgeven er voor jou te zijn en je te ondersteunen, je laten vallen als een baksteen, alsof het ze niets doet. Het komt voor de boer in kwestie erg onbetrouwbaar over, al heeft ie vaak zelfs veel begrip voor de situatie en vertrouwt er ook nog blindelings op dat het allemaal wel klopt. Jos klaagde er niet eens over en wendde zich maar tot mij met het verzoek of ik 5 voor 12 met hem de mogelijkheden wil bekijken voor een externe financiering, terwijl de huisbankier vaak een hele goede optie heeft. Het gekke is dat de boer gewend lijkt te zijn aan dit soort stresssituaties en er nog aardig rustig onder blijft!
Een doorsnee mkb-er zou uit z’n dank gaan
Een doorsnee mkb-er zou er helemaal van uit z’n dak gaan is mijn ervaring. Anyway. Dat ik onlangs nog een studiedag had gevolgd over alle veilige mogelijkheden op dit vlak, kwam goed van pas. Ik ging er gelijk op los natuurlijk, gezien de noodzaak, nadat ik wel het oor had voor de boer en persoonlijke betrokkenheid en begrip toonde voor zijn schrijnende situatie (ongelofelijk!). Ik zocht wat alternatieve opties bij elkaar, maar bovenal bekeek ik zijn cijfers uiteraard, want die had ik natuurlijk nodig. Ik had daar persoonlijk nog wat vragen over, want ik had van Jos overall een heel ander beeld gekregen, dan ik in de stukken zag terugkomen en vroeg me dus af of Jos en ik wellicht wel op één lijn zaten of dat ik zaken verkeerd geïnterpreteerd had in de communicatie, ze misschien onvolledig waren vermeld? Er zat in elk geval een behoorlijke discrepantie in mijn beoordeling en die van de bank en de accountant en ik wilde absoluut de oorzaak daarvan helder zien te krijgen (daar liggen namelijk wellicht de thans onbenutte mogelijkheden?). Ik heb dan ook de financiële stukken opgevraagd en goed doorgevraagd. Wat bleek? Ik kwam tot de conclusie dat de cijfers niet compleet en ook nog eens helemaal niet juist zijn! Op basis van deze cijfers is echter wél de lening bij de huisbankier waar zo’n trouwe boer en zijn ouders en voorouders al 100 jaar bankiert, voor zijn onmisbare luchtwasser, al volledig en definitief afgewezen. Daarmee is hij als ondernemer zo goed als kansloos. Zijn bank en accountant wijzen deze hardwerkende boer op basis daarvan beiden de deur en tonen feitelijk niet eens compassie. Ze lijken compleet voorbij te gaan aan het voldongen feit dat hij dan ook zeer hoogst waarschijnlijk zijn boerderij compleet moet staken! Dat is heel normaal en modern, “niet hun verantwoordelijkheid”.
Trouwe klant buiten de poort geschopt
Deze zeer goed betaalde en in mijn ogen toch wel verantwoordelijke vakspecialisten heb ik persoonlijk de directe vraag gesteld waar nog het contact en de verbinding met hun klant en de praktijk is gebleven, hun bezieling en waarom ze ’s morgens op staan en naar hun werk gaan, wat de essentie is van hun job en de intentie richting hun cliënten. Want als je je vaste, trouwe klant buiten de poort schopt met een waardeloze rapportage en een lousy service en dienstverlening met consequenties van dit niveau? Waar moet het dan heen met de sector?
Door interne procedures door de bomen het bos niet zien
Ik vat even samen wat er aan de hand was: De accountant leek wel zo onzeker over zichzelf en angstig in zijn vak ten aanzien van de verantwoording aan zijn baas en richting de bank, dat deze zekerheid op zekerheid en onvoorziene kosten over onvoorziene kosten heeft doorgerekend (één keer zekerheid én onvoorzien ís al dubbel op en was nog altijd voldoende). Hij ziet door alle interne procedures door de bomen het bos niet meer en vergeet ook nog eens essentiële inkomstenstromen van structurele pachtinkomsten alsook een vaste uitkering op te nemen als cashflow. Daardoor komt de aflossingscapaciteit natuurlijk stukken lager uit. Ik ben met de goede man prettig en collegiaal, doch overtuigd in gesprek gegaan over mijn visie op deze zaak en cijfers.
Niet capabel om als ondernemer naar cijfers te kijken
De bank neemt vervolgens klakkeloos deze cijfers voor waar aan zonder enige controle en blijkt daarnaast niet capabel genoeg als ondernemer naar deze cijfers te kijken. Hij bouwt omgevingsinvloeden en risico’s in die niet reëel en niet aan de orde zijn in die mate ofwel in de hele wereld onzeker zijn en neemt niet mee dat we hier met een solide onderneming met voldoende zekerheden te maken hebben, die gewoon blijft doordraaien ongeacht de huidige omgevingsinvloeden, aangezien dit nota bene gebaseerd is op contractueel vastgelegde concrete omzet alsook andere inkomensstromen.
Doemscenario’s in boerenlandje vol genieën en hoogstandjes
Even terug naar de basis. We hebben het hier over een onderneming die al meer dan drie generaties onafgebroken heeft gedraaid met een geboren ondernemer aan het roer. Nee, natuurlijk geeft dit niet direct garanties voor de toekomst. We blijven ondernemers. Ik heb de goede bankman eens even opgebeld om te vragen wat hem bezield om zo naar deze situatie en cijfers te kijken en zijn baas de Directeur gevraagd of dit werkelijk is zoals zijn personeel getraind is en hij wil dat hun vaste klanten worden benaderd en bediend? Even vooropgesteld. Ook ik ben voor degelijkheid en zekerheid op financieel gebied! Ik zou geen ondernemer in de problemen willen zien door kredieten aan te gaan die niet op te brengen zijn, maar hier zijn we dus echt helemaal het spoor kwijt met z’n allen in Nederland! Als we in dusdanige doemscenario’s blijven denken dat succesvolle boeren nooit meer zullen slagen en als er daarbij ook nog eens, zoals dat bij deze boer daar bovenop aan de orde was, wordt gekeken naar het niet representatieve verleden waarin een ex-partner is uitgekocht en een pandemie heeft gespeeld, terwijl tegelijkertijd de daadwerkelijk vastgelegde omzet- en inkomensstromen worden verwaarloosd, dan zijn we wel echt van de pot gerukt in Nederland. Zo komt geen enkele boer meer aan een financiering en gaan we nóóit onze duurzaamheidsdoelen in dit boerenlandje vol genieën en hoogstandjes halen!
Zet een positievere bril op!
Ik roep dan ook de financiële en adviesbranche op om een positievere bril op te zetten. JA, het glas is misschien half leeg op dit moment bij de meeste boeren en diens adviseurs. Mijn glas is nog altijd voor hetzelfde geld half vol en daar kan ik als AgriCoach prima mee werken. Laat dat ook jouw uitdaging zijn! Als ik dat halfvolle glas met wat van die overtollige mest op mijn geplante zaadjes giet en er met veel liefde en aandacht goed voor zorg, dan kan het groeien en bloeien. Dat is waar ondernemerschap over gaat. Ondernemerschap dat het land uit het slob moet tillen. Zelfs een leeg glas heeft nog mogelijkheden voor mij. Pure potentie!
Laten we vooral niet gaan doemdenken en de crisis als referentiekader gebruiken, maar alsjeblieft weer durven te denken in mogelijkheden en een florerende toekomst. Neem een training als dat niet lukt, maar kom uit die beperkende, killing box! In elk geval zijn alle boeren tot die tijd van harte welkom voor een second opinion, luisterend oor, helpende hand, oplossingsgericht out-of-that-box gesprek of gewoon een AgriCoach met een heldere kijk, oerdegelijke visie, superlean overview en het gevraagde boerenverstand.
De hamerslag
Tot slot komt hier de hamerslag. Mij wordt in zulke gevallen regelmatig gevraagd wat mijn rol is als AgriCoach en waarom ik mij toch met dit soort zaken bemoei, waar er toch al zoveel Adviseurs zijn op alle mogelijke vlakken. Wat kom ik dan nog doen? Daar kan ik kort over zijn. Ten eerste omdat de boer me vraagt en het nodig is. Maar ik ben het helemaal met ze eens, want feitelijk heb ik inderdaad geen enkele rol als elke adviseur zijn werk goed doet, doet wat ie belooft en waar ie voor staat. Ik vind ook niets slappers dan hiervoor ook nog eens bij de boeren te moeten cashen, hoe correct en gegund dan ook, waar anderen dat simpelweg voor hetzelfde werk al deden en het rond hadden kunnen breien voor hun vaste, vaak ook nog zeer goed betalende klant.
De boer niet gehoord en gezien
Momenteel worden we steeds meer gekend en gewaardeerd om onze verbindende rol, als sparringpartner en om mee te denken waar er zaken niet lopen, waar boeren zelf niet gezien en gehoord worden en waar expertises niet afdoende blijken. En dat mag er allemaal zijn. Als het daarna rolt, hoor je mij, noch de boer, klagen. Wij staan er met hart en ziel en zijn getraind om open minded en onvoorwaardelijk te zijn, te denken in mogelijkheden en de boer te ondersteunen zijn doelen te behalen. Zo lang dat nodig is, zal ik er zijn!
Na no-nonsens gesprek snel rond
In elk geval was de lening voor Jos na de correcties in de cijfers en een no-nonsens gesprek met de bank snel rond bij diezelfde huisbankier en werd mijn nota al net zo snel netjes voldaan, maar ontving ik daarbij ook nog complimenten, tevredenheid en dankbaarheid uit respect. Dat gun ik de boer nou ook eens!
Melkveehouderij Willemsen heeft na wat vervolg coaching inmiddels een in vele opzichten beter verdienmodel en draait stukken beter dan de jaren voor zijn scheiding en de coronacrisis. Ook zijn administratieve en juridische problemen zijn geheel van de baan en hij heeft alles weer volledig op de rit. Geen reden tot stress en al zeker niet voor een afwijzing van de lening voor de luchtwasser dus. Dit is weer een mooi geval van succesvoller duurzaam boeren.
Eind goed al goed.
Heb je naar aanleiding van mijn column een prangende vraag, wil je graag te weten komen wat ik voor jou kan betekenen of misschien een voor jou belangrijk onderwerp aandragen voor een volgend column? Geef dit dan vooral even aan via het onderstaande formulier.
Je reactie wordt, gezien, gehoord én enorm gewaardeerd!
Met gepassioneerde groet,
Bianca
NB: de naam en vestigingsplaats van de boer in dit op de keiharde waarheid en praktijk gebaseerde column zijn gefingeerd om zijn privacy te waarborgen en respecteren.
STEL HIER JOUW VRAAG:
Door: Bianca Coenen B Ec B Com, AgriColumniste, AgriCoach, erkend Agrarisch Bedrijfsadviseuse – AgriBusiness
Bronnen: NOS, Caroline van der Plas, Financieel Dagblad, AgriBusiness
.